Cuộc phản công Kotluban lần thứ hai 18/9/1942 - 27/9/1942
Trong chiến dịch phản công lần này , một lần nữa Tập Đoàn Quân Cận Vệ 1 của Moskalenko làm mũi nhọn cho cuộc tấn công của Phương diện quân Stalingrad. Chính vì thế 1ГA được nhận thêm 4 Sư đoàn từ dự bị Stavka cùng 3 quân đoàn xe tăng (4, 7 và 16 ) . Tổng cộng sức mạnh của 1ГA lúc này gồm : 123 000 người , 611 pháo , 1956 cối và 340 xe tăng ( trong đó 185 chiếc là các loại T-34 , KV ) . Đối mặt với 1ГA là các lực lượng từ VIII.A.K. , dù bị áp đảo về quân số và vũ khí nhưng có lợi thế về các vị trí phòng ngự được chuẩn bị từ lâu cũng như ưu thế trên không của Luftflotte 4 .Cuộc tấn công bắt đầu vào ngày 18 tháng 9 , một lần nữa đợt pháo kích đã bắn trượt mục tiêu . Kết quả cũng như cuộc phản công lần trước khi các đơn vị tấn công lào vào các vị trí phòng ngự bắn ép góc với hỏa lực từ pháo , cối và súng máy . Chỉ trong vòng 2 ngày , 1ГA nhận tổng cộng 36 000 người chết và bị thương , tổng cộng 52 000 nếu tính thêm các Tập đoàn quân 24 và 66 hỗ trợ cho cuộc tấn công.
Không thể xuyên phá được hàng phòng ngự , Zhukov và Eremenko nhích mũi tiến công xa hơn về phía Tây nhưng với sự hiện diện của lực lượng thiết giáp từ XIV.Pz.A.K. , chiến dịch phản công đã bị chặn đứng vào ngày 27/9 . Cũng giống với cuộc phản công lần trước , tuy thất bại và chịu thương vong nặng nề nhưng cuộc tấn công đã gây áp lực và ngăn XIV.Pz.A.K. tấn công vào các quận công nghiệp phía Bắc hỗ trợ 62A trong việc phòng ngự thành phố
Sư đoàn súng trường cận vệ 13 giao chiến ở quận Trung tâm
16/9/1942 Trung đòan cận vệ 39 nhận lệnh trực tiếp từ 62A - đẩy lui quân Đức khỏi Mamaev Kurgan . Tiểu đoàn 1 và 2 mở các đợt tấn công vào sườn đồi phía Bắc và phía Đông , riêng tiểu đoàn 3 khi đang di chuyển đến khu vực đã bị trúng đòn không kich và phân tán nên không thể tham gia cuộc tấn công. Càng tiến gần lên đỉnh đồi , hỏa lực đáp trả càng mạnh , các ụ súng máy bắn tạt ngang từ sườn đồi nên không thể ngẩng đầu lên được .
Đại úy Matvey Danilovich Kirin - chỉ huy tiểu đoàn 2 đã động viên và kéo dậy người của ông đứng lên và xông lên đỉnh đồi . Tại đây những người lính thuộc Trung đoàn 39 và 517.Inf.Div bắn nhau ở tầm trực diện , người Đức sau đó tiến hành rút lui khi nhìn thấy lưỡi lê . Vào khoảng 13:00 Mamaev Kurgan đã nằm trong tay c. Thương vong của trung đoàn rất nặng nề , đại đội 6 chỉ cời n 18 nguời trong tổng số 120 người khi vượt sông Volga
24:00 Trước mối đe dọa từ các cuộc tấn công LI.A.K. và XLVIII.Pz.A.K. ở khu vực quận Trung tâm và quận Voroshilovsky , sở chỉ huy 62A di chuyển lên phía Bắc đến khu vực gần bờ sông Volga giữa nhà máy luyện kim Krasny Oktyabr và nhà máy Barrikady
17/9/1942 Mệnh lệnh trực tiếp từ 62A , Trung đoàn cận vệ 39 cùng một số trung đoàn thuộc 112СД mở một cuộc tấn công dọc sườn Tây Nam Mamaev Kurgan hướng đến trung tâm thành phố và tuyến đường sắt . Tuy nhiên với sự hiện diện của máy bay trên trời cũng như hỏa lực súng máy từ chân đồi Mamaev Kurgan đã khiến cuộc tấn công chựng lại .Ở khu vực phía Nam ngọn đồi , các lực lượng thuộc 71.Inf.Div đang đồn trú trong các tòa nhà NKVD , chuyên gia và ngân hàng trung ương không thể nổ súng để tiết kiệm đạn vì đang bị cắt đứt với Sư đoàn. Các hoạt động quanh bến vượt sông số 1 và 2 vẫn diễn ra nhộn nhịp : các hộp đạn cùng quân tiếp viện từ các thuyền bọc thép nhảy lên bờ và tiếp đó là các thương binh cùng thường dân được đưa sang bờ Tây Volga
Đêm 17-18/9/1942 , Lữ đoàn xe tăng 137 cùng 2 tiểu đoàn thuộc Lữ đoàn súng trường hải quân 92 vượt sông và tiến vào thành phố .
Kho ngũ cốc
Các cuộc đối đầu ở khu vực quận Kirovsky và Voroshilovksy diễn ra giữa 62A , 64A và XLVIII.Pz.A.K. (14.Pz.Div , 24.Pz.Div. , 29.Inf.Div (mot.) ) thuộc Pz.AOK.4
Vào 11/9/1942 lực lượng phòng ngự khu vực phía Nam thành phố của 62A gồm 454 người thuộc 35ГСД , 3685 người từ 244СД , 1912 người thuộc 10СБ và không quá trăm người thuộc 20МСБ . Trong khi đó 24.Pz.Div - Sư đoàn mạnh nhất của XLVIII.Pz.A.K. có sức mạnh tổng cộng 15 401 người vào ngày 11/9 .
Sức mạnh thiết giáp của XLVIII.Pz.A.K.
- 14.Pz.Div. : 25 chiếc ( có thể tham gia tác chiến )
- 24.Pz.Div. : 23 chiếc ( có thể tham gia tác chiến )
- 29.Inf.Div. (mot.) : 9 chiếc ( có thể tham gia tác chiến )
AOK.6 tung đòn tấn công đầu tiên vào thành phố vào ngày 13 , LI.A.K. tấn công dọc các con phố quận Trung Tâm và đẩy ra tới bờ sông Volga buộc Chuikov phải luân chuyển lực lượng ở cánh phía Nam lên hướng Trung Tâm nhằm chuẩn bị cho cuộc phản công giành lại nhà ga Trung Tâm , 11 xe tăng thuộc 133TБ và tàu bọc thép NKVD số 73 rời khỏi nhà ga Stalingrad II và di chuyển lên phía Bắc . Giờ đây cánh trái của 62A cực kỳ yếu ớt , thiếu sự yểm trợ của các hỏa lực hạng nặng .
15/9/1942
Xuyên qua lớp phòng ngự của Lữ đoàn 10 và tiến về ngã Maksimovsky , bộ binh Hồng quân dưới các chiến hào bắn từ hai bên đường sắt . Các xe thiết giáp cố gắng bò tới kho ngũ cốc tuy nhiên 1 chiếc đã bị bắn hạ gần giao lộ. Kampfgruppe Edelsheim sau đó chuyển hướng về phía Bắc đến nhà ga Stalingrad II, tiến quân dọc đường Komitetskaya và đường Vokzalnaya. Vào 16:00 , nhà ga Stalingrad II đã nằm trong tay Edelsheim
Che chắn sườn phía bắc của KG Edelsheim là KG Hellermann . Mục tiêu tiếp theo của KG Edelsheim là tấn công đến bờ sông Tsaritsa - ranh giới giữa quận Voroshilovsky và quận Trung tâm . Các đòn tấn công phối hợp giữa 24.Pz.Div. Và 71.Inf.Div. Sau đó Đã bao vây các lực
lượng thuộc 42CБ
17:00 Kampfgruppe Edelsheim đã tiến đến sông Tsaritsa Đến 17h, KG Edelsheim quay về hướng Tây, hướng về nghĩa địa, nơi Trung đoàn 270 NKVD đang chiếm đóng. Trên sườn phía nam của Dar Gora gần xưởng thuộc da hơn, 244СД đã bị tấn công bởi bộ binh và xe tăng thuộc KG Hellermann. . Quân Đức tiến lên rất khó khăn và phải nhờ đến sự giúp đỡ của Luftflotte 4. Tuy nhiên vì bị Hồng quân áp sát dẫn đến ném bom trúng đồng đội nên cuộc không kích đã buộc phải tạm hoãn.
18:00 Tư lệnh 131СД báo cáo với 62A : ‘’Kẻ thù thâm nhập vào các hướng : Kho ngũ cốc , bệnh viện , nhà máy thuộc da . Lớp phòng ngự hiện đang rất mỏng, thương vong lên tới 70% , không còn hơn quá trăm người … đạn dược đang dần cạn kiệt , Sư đoàn không thể tiếp tục chiến đấu’’
35ГСД , trong khi đó ‘’các đơn vị của sư đoàn thiệt hại lên tới 70% . Phần còn loại của sư đoàn dưới sức ép từ cối , máy bay và súng máy đã bị đẩy lùi về sau bởi thiếu hụt lực lượng . Đạn dược và thực phẩm không thể vận chuyển ‘’ .
Cánh trái của 62A đang trên bờ vực sụp đổ .
16/9/1942
Giao chiến tiếp tục vào lúc 6:00 sáng , KG Edelsheim vượt sông Tsaritsa và đánh chiếm được một bàn đạp ở bờ phía Bắc . Sau đó, KG tấn công theo hướng tây nam, nơi một đại đội từ Trung đoàn 270 NKVD đang phòng thủ trong khu vực nghĩa địa. Các đơn vị của Sư đoàn thiết giáp số 24 tấn công dọc tuyến đường sắt chia cắt vùng Voroshilov, và từ hướng đông tấn công các công sự của Liên Xô trên núi Dar. Các binh sĩ thuộc Trung đoàn 276, 94СД , tiến từ ngã ba Maximovsky theo đường sắt, tiến vào nhà máy bột mì và kho ngũ cốc . Lữ đoàn súng trường số 10, bị 24.Pz.Div. tấn công, đã vỡ thành các nhóm nhỏ chạy về sông Volga. Chỉ huy lữ đoàn, Thiếu tá Lototsky, cùng với sở chỉ huy và các binh sĩ của đội chặn hậu, đã cố gắng tập hợp phần còn lại của lữ đoàn của mình và ngăn cuộc rút lui đang trở thành một cuộc chạy loạn. Ông quyết định sẽ giành lại kho ngũ cốc từ tay quân Đức
17/9/1942
Phân đội 27 người thuộc Lữ đoàn 10 tiến hành tấn công và giành được kho ngũ cốc . Trong ngày hôm đó chiếc KV cuối cùng của 133TБ đã bị bắn hạ .
18/9/1942
Trong đêm 17-18 , phần còn lại của 42СБ cùng 244СД phá vòng vây và rút về khu vực phía Đông nhà ga Stalingrad II và bờ bắc sông Tsaritsa . Kho ngũ cốc vẫn giữ vững dù đang bị bao vây .
’’Mặc dù đã buộc chặt các quả lựu đạn cùng ngòi nổ xuyên lõm ở tầng dưới kho ngũ cốc nhưng vẫn không thể đột nhập vào trong. Kho ngũ cốc được bố trí phòng ngự mạnh , thêm vào đó quá trình tiến công cũng gặp khó khăn với hỏa lực yểm trợ mạnh từ phía đông’’
Ban đầu người Đức dự định thổi tung cấu trúc khổng lồ này bằng bom nhưng bất thành , Kempf - tư lệnh XLVIII.Pz.A.K. sau đó quyết định sử dụng pháo binh từ 16.Pz.Div. Và 24.Pz.Div. Để bắn phá kho
Trong số 50 phát đạn từ pháo 88, 44 phát trúng mục tiêu , nhưng đạn xuyên giáp không thể phá đổ phần tường phía Tây. Các viên đạn xuyên qua bê tông, để lại những lỗ thủng nhưng có vẻ như cuộc pháo kích không gây ra nhiều thiệt hại cho tòa nhà. Khi cuộc pháo kích kết thúc , bộ binh 94.Inf.Div. cố gắng tiếp cận tòa nhà, và lập tứctiếng súng trường vang lên từ cửa sổ của tầng hai và ba trong khi lựu đạn bay khắp nơi. Cuộc tấn công đã bị đánh bật lại .
Trong ngày hôm đó , tiểu đoàn 1 và tiểu đoàn 2 thuộc Lữ đoàn súng trường độc lập 92 được tung vào thành phố với nhiệm vụ bố trí phòng ngự dọc bờ bắc sông Tsaritsa từ khu vực tam giác đường ray ở st.Valdai dọc theo tuyến đường ray đến chiến tuyến phía Tây. Pháo và cối của Lữ đoàn được bố bên bờ Đông Volga. Lữ đoàn sau đó tấn công dọc theo tuyến đường sắt , càng đi sâu vào trong , hỏa lực quân Đức càng mạnh . Tiểu đoàn 3 tiếp viện tối hôm đó đã giúp mũi tấn công giành lại được nhà ga Stalingrad II , nhưng cuộc pháo kích dồn dập sau đó đã khiến nơi này thành bình địa , hầu như không còn một ai sống sót . Đại đội 2 , tiểu đoàn 2 cùng đại đội súng máy trong khi đó đã phá được vòng vây tại kho ngũ cốc và bổ sung tiếp tế cho nơi này . Kho ngũ cốc sẽ trụ vựng thêm 3 ngày sau đó
XLVIII.Pz.A.K. ‘’… lực lượng phòng ngự trong công trình bê tông này cứng đầu , quân số chỉ ngang 1 đại đội , chính trị viên đã ngăn bọn họ đầu hàng , theo lời kể của tù binh’’
Chính ủy ấy có thể là Dmitry Afanasyevich Belorusky - chính ủy Lữ đoàn súng trường 92
Ảnh : Công trình khổng lồ kho ngũ cốc có thể nhìn thấy từ gần như mọi ngã đường ở quận Voroshilovsky
Tòa nhà Pavlov
Trở lại quận Trung tâm , sau khi đã chống trả một loạt các cuộc tấn công từ LI.A.K., đỉnh điểm vào ngày 22 tháng 9, 13ГСД rơi vào tình thế vô cùng khó khăn. Trong ba trung đoàn của mình , một đã hoàn toàn bị tiêu diện, và các trung đoàn còn lại mất 1 tiểu đoàn. Các đơn vị thuộc 13ГСД bị đẩy lùi khỏi nhà ga trung tâm và bị ép chặt đến bờ sông Volga
Tình hình nguy cấp đến mức đêm 22-23/9, Thiếu tướng A.I. Rodimtsev, cùng sở chỉ huy buộc phải di chuyển đến khu vực khe núi Banny.
Lực lượng tiếp viện được gửi đến: Trung đoàn 685 thuộc 193СД chuyển quyền chỉ huy sang Rodimtsev, và trung đoàn 34 với 48 tay súng còn lại vào tối ngày 22 tháng 9, được tăng cường bằng đoàn tiếp viện quân số khoảng 1.300 người từ bờ Đông Volga
Trong hai ngày tiếp theo, một khu vực tương đối yên tĩnh trong khu vực của sư đoàn, chỉ có thể nghe thấy tiếng súng ở phía nam: giũa khu vực Vườn Thành phố và sông Tsaritsa, các đơn vị Đức đã tiêu diệt tàn dư của 62A. Cánh trái.
23 -24 /9, cả hai bên đều mở các cuộc thăm dò , trinh sát . Cánh trái của sư đoàn Rodimtsev tựa lưng vào sông Volga . Cách Ngân hàng trung ương khoảng trăm mét là đống đổ nát của nhà máy bia, nơi các Trung đoàn cận vệ 39 đang cố thủ.
Nằm giữa khu vực kiểu soát bởi 13ГСД là khu phức hợp khổng lồ gồm các cơ quan và tòa nhà NKVD , ma trận đống đổ nát, những bức tường kiên cố và những căn hầm khổng lồ của nhà tù là những nơi thích hợp nhất cho các trận chiến phòng ngự đô thị . Đối diện với khu phức hợp, được ngăn cách bởi đường Respublik và một số khu nhà xây bằng gỗ bị cháy xém, là các thành trì chính của LI.A.K. : Trường học số 6 cao bốn tầng và tòa nhà quân sự “Voentorg” năm tầng , bị chiếm giữ từ ngày 22 .
Cánh phải của Rodimtsev do các binh sĩ thuộc Trung đoàn súng trường cận vệ 34 trấn giữ. Tuyến phòng thủ chạy dọc theo mép một vách đá cao. Gần đó là các tòa nhà khổng lồ cao 5- 6 tầng kiểm soát bởi 71.Inf.Div. : Nhà của các công nhân đường sắt và tòa nhà hình L. Khu nhà cao này chiếm ưu thế so với các khu vực xung quanh và có tầm quát sát ra các vị trí của Hồng Quân cực kỳ tốt.
25/9/1942 Theo lệnh của Chuikov , Rodimtsev tổ chức chiến đấu thành các nhóm nhỏ , trang bị lựu đạn , chai cháy và cối các loại . Tiểu đoàn 3 , Trung đoàn cận vệ 39 đã giành được một chỗ đứng dọc đường Respublik, Trung đoàn 685 tiến về hướng Quảng trường 9 tháng 1 và Trường học số 6 , chịu thiệt hại từ hỏa lực súng máy và pháo từ phía tây quảng trường nên cuộc tấn công đã bị chặn đứng
Một nhóm chỉ huy bởi thiếu úy Zabolotny thuộc tiểu đoàn 3 , trung đoàn cận vệ 42 đào chiến hào dọc đường Solnechnaya và tiến vào một tòa nhà đổ nát trong quảng trường 9 tháng 1. Tòa nhà sau đó có biệt danh ‘’Tòa nhà Zabolotny’’ . Đêm hôm sau Trung sĩ Pavlov nhận lệnh từ chỉ huy đại đội 7 , trung đoàn cận vệ 42 tiến hành thám thính tòa nhà 4 tầng nằm kế ‘’Tòa nhà Zabolotny’’ , đi cùng với 3 người khác được hỗ trợ bởi hỏa lực từ toàn bộ trung đoàn , bất ngờ ập vào trong tòa nhà. Khi nghe thấy giọng Đức trong các căn phòng , Pavlov quyết định không chỉ trinh sát mà tự mình chiếm lấy tòa nhà. Sau lựu đạn và loạt tiểu liên , nhóm của Pavlov đã giành được tòa nhà. 3 ngày sau ‘’Tòa nhà Pavlov’’ được tiếp viện bởi trung đội do trung úy Afanasev chỉ huy . Là người có quân hàm cao nhất , trung úy Afanasev mới là người chỉ huy trên thực tế của tòa nhà .
''Những dòng về các cuộc chiến đấu giành giật tòa nhà Pavlov dần xuất hiện trong các báo cáo của đơn vị... Pháo binh sử dụng tòa nhà làm mốc ngắm : Bắn vào bên trái tòa nhà Pavlov , vào bên phải tòa nhà Pavalov... Nên cái tên của tòa nhà vẫn sống sót đến ngày nay. Nhưng thực chất còn nhiều chỗ như vậy tương tự tòa nhà này ở Stalingrad, chứ không phải đây là nơi duy nhất'' - Trung sĩ Pavlov nhớ lại sau chiến tranh
Credit : Egor Kobyakov, Warspot
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét